Borgmester Ane Hansen-ip Naalakkersuisut siulittaasuata ukiortaami oqalugiaataanut oqaaseqaataa

Naalakkersuisut siulittaasuata ukiortaami oqalugiaataata anguniakkanik suliniutinillu ersarissunik amigaateqarpoq.

Tamanna 2018-p ingerlanerani Naalakkersuisunik amerlavallaanik taarserartitsisimanermut oqartussaaffinnillu allangueqattaarpallaarsimanerup takussutissartarigunarpaa. Innuttaasut ulluinnarminnut tunngasunik tusagaqartariaqalerput.

Sinerissami kommuunini illoqarfippassuarni inissiarsuit illoqarfiit qeqqanni pilersaarutitaqanngitsumik inuerusarneqarsimasut innuttaasunut sunniuteqarnerlupput neriuutaarutsitsinermik kinguneqarlutik. Innuttaasut angerlarsimaffeqangitsut amerliartorput, illugissarnerlu ersarissumik pilersaaruteqarfigineqanngilaq. Ineqarneq pillugu Naalakkersuinikkut siunnerfilimmik anguniagaqannginneq innuttaasunut nukillaarsaatavoq, kommuunit piumapput ineqarneq pillugu pitsangorsaaqataarusullutik isumalioqateqarusuppugullu Naalakkersuinikkut ersarissumik anguniagaqaqatigiinnissamut

Peqqinnissaq pillugu sullissineq ukiuni kingullerni ersarissuliorfigineeruppoq, sukkasuumillu tamanna kommuuninut sunniuteqarpoq. Ukiuni kingullerni kalaallit nunatsinni innuttaasut amerliartorunnaaraluartut peqqinnissaqarfimmi aningaasat atorneqartartut amerliartuinnavissimapput naak peqqissuunissaq pillugu sullissineq malunnagaartumik appariartoraluartoq, sinerissami allaallumi illoqarfiit pingaarnersaanni Nuuk-mi peqqinnissaqarfimmi sullinneqarneq kipiluttunartorujussuangorsimavoq. Peqqinnissaqarfimmi aningaasartuuterpassuit innuttaasut peqqissusaannut qaffassaanermut eqqarsaqatigiittoqaqqittariaqalerpoq.

Kommune Qeqertalik-mi peqqinnissami sullissineq sukkasuumik appariartorpoq piffissamilu qanittumi allaat arnat naartusut Aasiaannut erniartortaraluartut allamut nuunneqarnissaat eqqartuiffigineqalersimavoq, tamanna attanneqarsinnaanngilaq sumiiffik qimappallaarnagu meerartarsinnaaneq pisinnaatitaaffiusariaqarpoq tunniutiinnaranilu sulissutigineqartariaqarpoq.

Naalakkersuisut siulittaasuata oqalugiaammini oqaatigaa ukioq 2019 meeqqat ukioreqqissagaat. Aningaasaliinermik malitseqanngitsumik Meeqqat ukiuannik suaaruteqarneq aatsaat takulinngilarput. Aningaasaliissutinik malitseqartariaqarpoq, kommuuninillu suleqateqarluni kivitseqatigiinnissamut iliuuseqaqatigiinneq aallartilluartariaqarpoq. Isumaginninnermut aqutsisoqarfittaaq, kommuunit isumaginninnermut ingerlatsivii, atuarfeqarneq peqqinnissaqarfiillu ataqatigiissangaanerujussuarmik ingerlanneqalernissaannut Kommune Qeqertalimmit suleqataanissatsinnut piareersimavugut. Ilaqutariinnut tamakkiisumik politikkeqalernissamut aamma suleqataajumaqaagut, tamatumanilu kommuunip sulisuisa akornanni sulinermi atukkanik pitsanngorsaanitsinnit paasisatsinnik siammaarusuppugut, ilaqutariimmi toqqissisimasut aamma tassaammata ilaqutariit ulluinnarni suliffeqarnikkut patajaatsumik atugallit.

Kommuunerujussuangortitsinermi siunertaasoq innuttaasunik sullissinermi oqartussaaffiit kommuuninut nussorneqarnissaat qimanneqarsimavoq nussuinermillu suliaq ingerlajunnaajusassimavoq tamanna ersarissumik sulissutigeqqinneqartariaqarpoq kommuunini piareersarpugut akisussaaffinnik annerusumik innuttaasut tikillugit sullissinerup ingerlatilernissaannut.

Naalakkersuisut siulittaasuata nunanut allanut nunattalu issittumi inissisimanermigut qanoq nunarsuarmioqatigiit akornanni maanna pisut nalaanni eqqumaffigineqartariaqarnera taanngivimmagit immikkut maluginiarnarpoq. Illuatungaani Statsministeri ukiortaami oqalugiarnermini issittoq immikkut taanngikkaluarlugu nunarsuarmioqatigiinni pissaanilissuit akornanni, sakkulersornernik malitsillit, taakkartorpai. Issittoq minnerunngitsumillu nunarput tamakkua qeqqinnaaniippoq.

Naalakkersuisut siulittaasuata mittarfiit pillugit suliami Kangerlussuarmi kujataanilu, Amerikamiut suniarnersut, Ilulissallu mittarfissaata takissusissaa suli erseqqissumik isummerfiginngilai. Kialuunniit ingerlatsinermik malinnaasup nalunngilaa pineqartut taakkua Amerikamiut suniarnerannik sunnerneqartussaammata, aamma ingerlaatsinik malinnaasup nalunngilaa,

sunniuteqassallunilu. Sunniutissani siulleq tassaavoq USA-p mittarfinnut aningaasaleeqqikkumallutik nalunaaruteqarnerat, tamanna ima paasineqarsinnaammat nunatsinni sakkulersoqqinniarneq. Nunat avannaamioqatigiit siunniussaat nunat avannaamiut sakkulersorfiussangitsut ersarissaqqinneqartariaqalerpoq aamma nunatsinni. Nunatta sakkulersorluni sorsuunnermut naaggartuunini ersarissartariaqarpaa. Nunarput nunarsuarmi eqqisseqatigiinnissamut aqqutissiueqataassaaq.

Taamaammat Naalakkersuisut siulittaasuata oqalugiaammini nunanut allanut tunngasunik eqqaasaqanngivinnera immikkut maluginiagassaavoq. Nunatta siuttuatut nunarsuarmioqatigiit eqqissiviillioraluttuinnarneranni nunarput qanoq inissisimasussatut takorlorpaa? USA ilumut nunatsinni sakkulersoqqinnissaa akuersaassavarput?

Nunanut allanut tunngasuni maqaasisama aappaat tassaavoq avammut niuerneq kommuunini suliffissaqarnermut sunniutilerujussuaq. Aalisarneq ilummut taamaallaat sammitinneqartuarsinnaanngilaq. Piujuartitsineq qanoq Naalakkersuisuniit isumaqarfigineqarnera ersigunnaaraluttuinnarpoq - Avammut niuernerup qanoq ineriartortinnissaa Naalakkersuisut siulittaasuata takorloorpaa? Piujuartitsinermik tunngavilimmik ineriartortitsiniarnermik erseqqissumik oqariartornissaa amigaataaqaaq, tamani amigaataavoq.

Naggataatigut nunatta siuttuanit, 2018 ukioq qinersiviusimammat qineqqusaarnerullu nalaani annertuumik kinaassuseq namminiilivinnissarlu eqqartorneqarmata, tamakku pillugit oqaaseqarnissaa maqaasinarpoq. Nuna tamanut inissaqartitsisoq naalakkersuisooqatigiinni aamma qulequtarivaat, "tamanik inissaqartitsineq" nunatta siuttuata qanoq isumaqartippaa? Tamanik inissaqartitsinermik oqaannarneq naammanngilaq. Qaqugu ammip qalipaataa tunngavigalugu immikkoortitseqqusaannginnermut inatsimmik naligiissitsinermullu inatsimmik suliaqarniarpat? Kommune Qeqertalimmi assigiinngisitaarneq ilisarnaatitta ilagaat, tamanullu inissaqartitsineq ilisarnaataavoq ilinniartoqarfiunerput ingammik eqqarsaatigalugu.

Nunatsinni ammip qalipaataa tunngavigalugu immikkoortitseqqusaannginnermut inatsisiliat naligiisitsinermullu inatsisit amigaatigaangut qaqugu tamakku aallunneqalerniarpat?

Namminiilivinnissamut ilaavoq akisussaaffimmik tigusineq, akisussaaffimmullu tassunga ilaavoq nunanut nunarsuarmioqatigiit akornanni inuttut pisinnaatitaaffiusunik akuerisaasimasunik malinninneq eqquutsitsinerlu. Ammip qalipaataa, oqaatsit, upperisaq, suiaassuseq, inooqateqariaaseq il.il. tunngavigalugit immikkoortitsinnginneq.

Naggataatigut isumaginninneq annertuumik Naalakkersuisut siulittaasuata sammimmagu nuannaarutigeqaara. Maluginiarparali suliat annertuut taakkartugai tamakkerlugit Naalakkersuisooqatigiissimasut siunnersuusiarimmagit aallartitaralugillu: Killiliisa, meeqqat inuusuttullu iliuusissatut pilersaarusiornissat, oqarasuaatit siunnersuisarfiit kattunnissaat, inuit innarluutillit tapersersorneqarnissaat pillugu inatsisiliornissaq.